Συνέχεια του άρθρου «Πώς ήταν τα παιχνίδια στην αρχαιότητα (μέρος α΄)»

Κατηγορίες παιχνιδιών με αντικείμενα

Α. Παιχνίδια νηπιακής ηλικίας

Ειδώλιο-Κουδουνίστρα. Θήβα. 700 π.Χ

Ένα παιδί στη νηπιακή του ηλικία λάμβανε συνήθως παιχνίδια που μπορούσαν να δημιουργήσουν θόρυβο, φτιαγμένα από μέταλλο ή πηλό, σε διάφορα σχήματα κυρίως με μορφή ανθρώπου, ζώου ή απλά με τη μορφή δίσκου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η σείστρα, δηλαδή η κουδουνίστρα.

Β. Παιχνίδια μίμησης

Σκοπός των παιχνιδιών αυτών ήταν τα παιδιά να επαναλαμβάνουν τις δραστηριότητες των μεγάλων και να κατανοούν με αυτόν τον τρόπο το περιβάλλον τους. Παιχνίδια μίμησης θεωρούνται οι κούκλες, τα μικροσκοπικά οικιακά σκεύη, τα μέσα μεταφοράς, όπως ένα δίτροχο ή τετράτροχο καρότσι. Στα παιχνίδια με μορφή ζώου πρόσθεταν ροδίτσες για να μπορούν να τα «οδηγούν» οι μικροί ιδιοκτήτες.

Γ. Παιχνίδια επιδεξιότητας

Το γιογιό, όπως το γνωρίζουμε μέχρι τις μέρες μας, ήταν ένα δημοφιλές παιχνίδι και το παιδί έπρεπε να εξασκηθεί στην ικανότητα να ανεβάζει και να κατεβάζει το ξύλινο αντικείμενο που ήταν δεμένο στην άκρη της κλωστής.

Άλλο παιχνίδι επιτηδειότητας ήταν οι σβούρες. Υπήρχαν διαφορετικά είδη σβούρας, με διαφορετικά σχήματα και χρώματα και το παιχνίδι διέφερε ανάλογα. Σε ένα παιχνίδι με σβούρα το παιδί έριχνε τη σβούρα μια φορά μέχρι αυτή να σταματήσει να γυρίζει, σε άλλο παιχνίδι το παιδί έδινε ώθηση στη σβούρα με ένα μικρό ραβδί για να συνεχιστεί η περιστροφή της.

Ένα παιχνίδι το οποίο έπαιζαν ακόμη και ενήλικες άντρες ήταν το στεφάνι ή αλλιώς, ο τροχός. Το παιδί έριχνε το στεφάνι και έπρεπε, χρησιμοποιώντας επιδέξια ένα ραβδί, να το κρατήσει σε κίνηση. Οι ενήλικες έπαιζαν το στεφάνι στις παλαίστρες, ήταν φτιαγμένο από χαλκό, είχε μεγάλο μέγεθος και ήταν βαρύτερο σε σχέση με το αντίστοιχο παιδικό παιχνίδι.

Δ. Παιχνίδια με μπάλα

Τα παιχνίδια με την μπάλα ήταν είτε ατομικά είτε ομαδικά. Η μπάλα ήταν μια σφαίρα φτιαγμένη από ραμμένες λωρίδες, δερμάτινες ή πάνινες.

Ένας τρόπος που έπαιζαν με την μπάλα ήταν ως εξής: το ένα παιδί πετούσε την μπάλα στο έδαφος με δύναμη και το άλλο παιδί την έπιανε. Αυτό γινόταν συνεχώς και το παιχνίδι συνεχίζόταν.

Ε. Αστράγαλοι

Οι αστράγαλοι, φτιαγμένοι από κότσια ζώων, ήταν παιχνίδι για μικρούς και μεγάλους. ‘Αλλοτε τους χρησιμοποιούσαν αντί για ζάρια και άλλοτε τους χρησιμοποιούσαν για παιχνίδι επιδεξιότητας. Όπως και τα σημερινά πεντόβολα, στο αντίστοιχο παιχνίδι χρησιμοποιούσαν 5 αστραγάλους. Ο κάθε παίχτης πετούσε ψηλά έναν αστράγαλο και έπειτα προσπαθούσε να τον ξαναπιάσει αφού πρώτα είχε πάρει από κάτω ένα ακόμα έναν αστράγαλο. Εναλλακτικά χρησιμοποιούσαν και βοτσαλάκια.

Αστράγαλοι. 500-475 π.Χ.

Τα παιδιά έπαιζαν επίσης και τους «αρτιάζειν αστραγάλους». Έκρυβε ο ένας στο χέρι του τους αστραγάλους κι ο άλλος προσπαθούσε να μαντέψει αν ο αριθμός των αστραγάλων ήταν περιττός ή άρτιος.

ΣΤ. Ζάρια

Οι αρχαίοι πεσσοί, τα ζάρια δηλαδή, όπως και στις μέρες μας είχαν σχήμα κύβου και σε κάθε πλευρά υπήρχαν κουκκίδες που αντιστοιχούσαν σε αριθμούς, από το 1 μέχρι το 6. Συνήθως ήταν οστέινοι, αλλά μπορούσαν να είναι και από κάποιο πολύτιμο υλικό. Τα χρησιμοποιούσαν σε τυχερά παιχνίδια ή ακόμη και σε θρησκευτικές δραστηριότητες με σκοπό να προβλέψουν το μέλλον.

Δείτε τα βίντεο με αρχαία ελληνικά παιχνίδια

Βιβλιογραφία

HASSELIN ROUS, I. (2006): Τα παιχνίδια στην αρχαιότητα. Τμήμα ελληνικών, ετρουσκικών και ρωμαϊκών αρχαιοτήτων, Μουσείο του Λούβρου, Γαλλία.

ΚΕΝΙΓΚ, Β. (2010): Η ζωή των παιδιών στην αρχαία Ελλάδα. Αθήνα, Ελλάδα.

ΠΛΑΤΗ, Μ. (2009): Παίζοντας στην αρχαία Ελλάδα με τον Λούσιν και την Τιμαρέτην. Αθήνα, Ελλάδα.

GALLERY